The Elder Scrolls Wiki
Nie podano opisu zmian
Znacznik: VisualEditor
mNie podano opisu zmian
Linia 3: Linia 3:
 
Przez mieszkańców Tamriel są zwykle nazywani jako Dziewięć Bóstw i są związani z pierwotną siłą zwaną [[Anu]]. Są one częścią religii ustanowiony przez Cesarzową [[Alessia|Alessię]], która jest opisana jako idealna. Bogowie ci są syntezą obu panteonów, [[Nord|nordyckiego]] i [[Aldmer|aldmerskiego]]. <ref name=":0">[[Różne Wyznania...]]</ref>
 
Przez mieszkańców Tamriel są zwykle nazywani jako Dziewięć Bóstw i są związani z pierwotną siłą zwaną [[Anu]]. Są one częścią religii ustanowiony przez Cesarzową [[Alessia|Alessię]], która jest opisana jako idealna. Bogowie ci są syntezą obu panteonów, [[Nord|nordyckiego]] i [[Aldmer|aldmerskiego]]. <ref name=":0">[[Różne Wyznania...]]</ref>
   
Podczas gdy [[Otchłań]] jest niebem na Tamriel,<ref>[[ Pocket Guide to the Empire, Third Edition: Arena Supermundus]]</ref> Aedry przez niektórych są uważane za planety.<ref>[[Księżycowy Lorkhan]]</ref> Największe osiem planet uważane jest przez cesarskie społeczeństwo za Boskie, podczas gdy gwiazdy to [[Magna Ge]].
+
Podczas gdy [[Otchłań]] jest niebem na Tamriel,<ref>[[ Pocket Guide to the Empire, Third Edition: Arena Supermundus]]</ref> aedra przez niektórych są uważane za planety.<ref>[[Księżycowy Lorkhan]]</ref> Największe osiem planet uważane jest przez cesarskie społeczeństwo za Boskie, podczas gdy gwiazdy to [[Magna Ge]].
   
 
== Początki ==
 
== Początki ==
Linia 20: Linia 20:
 
Istnieją teorie, w które mówią, że istnieją dwie grupy aedr: te które zostały w [[Mundus|Mundusie]], i te które odeszły po jego utworzeniu. Niektórzy, pod przywództwem [[Auri-El|Auriela]], walczyli przeciwko Lorkhanowi i jego zwolennikom, ostatecznie stając się [[Dawni ehlnofey|dawnymi ehlnofey]], a od nich z kolei wywodzą się [[Aldmer|Aldmerzy]]. Inni dołączyli do Lorkhana i stali się [[Ludzie|ludźmi]]. <ref name=":1" />
 
Istnieją teorie, w które mówią, że istnieją dwie grupy aedr: te które zostały w [[Mundus|Mundusie]], i te które odeszły po jego utworzeniu. Niektórzy, pod przywództwem [[Auri-El|Auriela]], walczyli przeciwko Lorkhanowi i jego zwolennikom, ostatecznie stając się [[Dawni ehlnofey|dawnymi ehlnofey]], a od nich z kolei wywodzą się [[Aldmer|Aldmerzy]]. Inni dołączyli do Lorkhana i stali się [[Ludzie|ludźmi]]. <ref name=":1" />
   
W przeciwieństwie do daedr, aedra są związani z Mundus i prawdopodobnie mogą zostać zabici, tak jak stało się z Lorkhanem po spotkaniu w [[Adamantytowa Wieża|Adamantytowej Wieży]].<ref name=":3" /> Jednak inne sprawozdanie sugeruje, że Lorkhan nie został zabity, ale zamiast tego skazany na wygnanie, a jego serce wyrwane. <ref>[[Przed Erą Ludzi]]</ref>
+
W przeciwieństwie do daedr, aedra są związane z Mundus i prawdopodobnie mogą zostać zabici, tak jak stało się z Lorkhanem po spotkaniu w [[Adamantytowa Wieża|Adamantytowej Wieży]].<ref name=":3" /> Jednak inne sprawozdanie sugeruje, że Lorkhan nie został zabity, ale zamiast tego skazany na wygnanie, a jego serce wyrwane. <ref>[[Przed Erą Ludzi]]</ref>
   
 
== Kult aedr ==
 
== Kult aedr ==
Linia 26: Linia 26:
   
 
=== Religia ludzi ===
 
=== Religia ludzi ===
Od czasów Cesarstwa Alessian powstał kult [[Dziewięć Bóstw|Dziewięciu Bóstw]] który do dziś pozostaje najbardziej rozpowszechnioną religią praktykowaną, przez ludzi i merów. Panteon został stworzony przez [[Alessia|Alessię]] po stworzeniu cesarstwa, jako środek do zjednoczenia sojuszników, którzy pomogli jej zdobyć [[Cyrodiil]] i zrzucić kajdany niewolnictwa. <ref name=":4">[[Shezarr i Dziewięć Bóstw]]</ref> W tym czasie istniało Osiem Bóstw, ale pod koniec [[Druga Era|Drugiej Ery]] cesarz [[Tiber Septim]] w podświadomości wielu mieszkańców stał się bogiem - Talosem, Dziewiątym Bogiem <ref>[[Nordowie, powstańcie!]]</ref>. Oryginalny skład Ośmiu Bóstw składał się głównie z Aedr.
+
Od czasów Cesarstwa Alessian powstał kult [[Dziewięć Bóstw|Dziewięciu Bóstw]] który do dziś pozostaje najbardziej rozpowszechnioną religią praktykowaną, przez ludzi i merów. Panteon został stworzony przez [[Alessia|Alessię]] po stworzeniu cesarstwa, jako środek do zjednoczenia sojuszników, którzy pomogli jej zdobyć [[Cyrodiil]] i zrzucić kajdany niewolnictwa. <ref name=":4">[[Shezarr i Dziewięć Bóstw]]</ref> W tym czasie istniało Osiem Bóstw, ale pod koniec [[Druga Era|Drugiej Ery]] cesarz [[Tiber Septim]] w podświadomości wielu mieszkańców stał się bogiem - Talosem, Dziewiątym Bogiem <ref>[[Nordowie, powstańcie!]]</ref>. Oryginalny skład Ośmiu Bóstw składał się głównie z aedr.
   
 
Większość bogów w tym panteonie jest dzielona między bogami cesarskim i Nordyckimi, odkąd Alessia zdecydowała się przyjąć większość swoich nordyckich bogów sprzymierzonych po obaleniu [[Ayleid|Ayleidów]]. <ref name=":4" /> Wielu z tych bogów jest czczonych przez [[Breton|Bretończyków]] i [[Bosmer|Bosmerów]] <ref name=":0" />.
 
Większość bogów w tym panteonie jest dzielona między bogami cesarskim i Nordyckimi, odkąd Alessia zdecydowała się przyjąć większość swoich nordyckich bogów sprzymierzonych po obaleniu [[Ayleid|Ayleidów]]. <ref name=":4" /> Wielu z tych bogów jest czczonych przez [[Breton|Bretończyków]] i [[Bosmer|Bosmerów]] <ref name=":0" />.
   
 
=== Religia merów ===
 
=== Religia merów ===
Religia Merów w przeciwieństwie do ludzkich wierzeń jest bardziej ukierunkowana na czczenie swoich przodków, o czym świadczy samo użycie terminu Aedr do ich opisania. Ci przodkowie-bohaterowie [[Aldmer|Aldmerów]] to [[Trinimac]], [[Syrabane]], [[Phynaster]] i [[Auri-El]], głowa panteonu <ref name=":0" />.
+
Religia Merów w przeciwieństwie do ludzkich wierzeń jest bardziej ukierunkowana na czczenie swoich przodków, o czym świadczy samo użycie terminu „aedra” do ich opisania. Ci przodkowie-bohaterowie [[Aldmer|Aldmerów]] to [[Trinimac]], [[Syrabane]], [[Phynaster]] i [[Auri-El]], głowa panteonu <ref name=":0" />.
   
[[Panteon Altmerów]] zawiera szereg Aedr, które nie są już uważane za "część" Nirnu. Dotyczy to także [[Magnus|Magnusa]], którego wycofanie z Nirn stworzyło magię, oraz [[Jode]] i [[Jone]], których śmierć stworzyła bliźniacze księżyce. <ref name=":0" /> [[Altmer|Altmerowie]] czczą także te Aedry, którzy wycofali się ze stworzenia na czas, aby utrzymać swoją boskość, i którzy przeklnęli Lorkhana jako oszusta <ref name=":1" />. Najważniejszym z nich jest Trinimac, choć zarówno legenda Altmerów, jak i Chimerów stwierdza, że Trinimac został przekształcony w Daedrę - [[Malacath|Malacatha]] <ref>[[Prawdziwa natura orków]]</ref>.
+
[[Panteon Altmerów]] zawiera szereg aedr, które nie są już uważane za "część" Nirnu. Dotyczy to także [[Magnus|Magnusa]], którego wycofanie z Nirn stworzyło magię, oraz [[Jode]] i [[Jone]], których śmierć stworzyła bliźniacze księżyce. <ref name=":0" /> [[Altmer|Altmerowie]] czczą także te aedra, którzy wycofali się ze stworzenia na czas, aby utrzymać swoją boskość, i którzy przeklnęli Lorkhana jako oszusta <ref name=":1" />. Najważniejszym z nich jest Trinimac, choć zarówno legenda Altmerów, jak i Chimerów stwierdza, że Trinimac został przekształcony w daedrotha - [[Malacath|Malacatha]] <ref>[[Prawdziwa natura orków]]</ref>.
   
[[Panteon Khajiitów|Wierzenia Khajiitów]] są podobne do religii wysokich elfów, chociaż wiele z bogów mają inne imiona. Różne Daedry, szczególnie [[Azura]], odgrywają kluczową rolę w historii tworzenia [[Khajiit|Khajiitów]] i dlatego są czczone jako bogowie. <ref>[[Słowa Ahnissi, Matki klanu]]</ref> Khajiici czczą także księżyce ponad wszystkimi innymi bóstwami, w formach podobnych do starożytnego Aldmerów. <ref name=":0" />
+
[[Panteon Khajiitów|Wierzenia Khajiitów]] są podobne do religii wysokich elfów, chociaż wiele z bogów mają inne imiona. Różne daedra, szczególnie [[Azura]], odgrywają kluczową rolę w historii tworzenia [[Khajiit|Khajiitów]] i dlatego są czczone jako bogowie. <ref>[[Słowa Ahnissi, Matki klanu]]</ref> Khajiici czczą także księżyce ponad wszystkimi innymi bóstwami, w formach podobnych do starożytnego Aldmerów. <ref name=":0" />
   
 
== Przypisy ==
 
== Przypisy ==

Wersja z 16:20, 16 lis 2018

Akatosh (Oblivion)

Avatar aedrotha, Akatosha, z gry The Elder Scrolls IV: Oblivion

Aedra (l. poj. Aedroth) – rasa et'Ada, odpowiedzialna za stworzenie i podtrzymania istnienia Mundus.

Przez mieszkańców Tamriel są zwykle nazywani jako Dziewięć Bóstw i są związani z pierwotną siłą zwaną Anu. Są one częścią religii ustanowiony przez Cesarzową Alessię, która jest opisana jako idealna. Bogowie ci są syntezą obu panteonów, nordyckiego i aldmerskiego. [1]

Podczas gdy Otchłań jest niebem na Tamriel,[2] aedra przez niektórych są uważane za planety.[3] Największe osiem planet uważane jest przez cesarskie społeczeństwo za Boskie, podczas gdy gwiazdy to Magna Ge.

Początki

Geneza aedr jest przedmiotem dwóch sprzecznych mitów o stworzeniu świata.

Et'ada powstały w wyniku interakcji dwóch pierwotnych istot, Anu i Padomaya, lub ich konfliktu [4] [5]. Były to przeciwne sobie byty które prawdopodobnie powstały w chwili stworzenia Mundusu lub nawet jeszcze wcześniej [4]. Aedra były duchami, których Lorkhan namówił lub podstępem przekonał do poświęcenia części siebie, aby stworzyć nowy świat [4]. Różnią się od daedr, którzy stworzyli światy wewnątrz siebie i od Magna Ge, Magnusa i jego zwolenników, którzy wycofali się ze stworzenia świata, zanim został on ukończony. Lot tych aedr stworzył słońce i gwiazdy. [1] [6]

Po stworzeniu Mundus, niektóre aedra powróciły do Aetherius,[7] podczas gdy inne nie były w stanie tego dokonać, albo umarli, stali się Kośćmi Ziemi, prawami natury, albo trzymali się nawzajem, aby się utrzymać przy życiu.[4] W ten sposób aedra stały się przodkami wszystkich ras na Nirn. Istnieją jednak alternatywne relacje, które twierdzą, że przodkowie ras śmiertelnych nie wywodzą się od aedr, ale pochodzą z zupełnie innego świata lub światów. [5]

Źródłosłów

Nazwa pochodzi ze starego języka Aldmeris i tłumaczy się jako „nasi przodkowie”[4] [8]. Termin ten odnosi się do określonego zbioru postaci (zwanych et'Ada, „oryginalne duchy” w języku Aldmeri), które były pierwszymi mieszkańcami Mundus. Pozostała część mieszkańców Otchłani jest nazywana daedrami, przez śmiertelnych mieszkańców Nirnu. Dla większości mieszkańców Tamriel, aedra są czczone jako bogowie, pod wspólną nazwą „Dziewięć Bóstw”.

Natura

W podobny sposób do daedr, aedra mają pewne sfery. Dokładne nazwy aedr, które nadzorują każdą sferę, mogą się różnić w zależności od danego panteonu kulturowego, chociaż istnieje kilka podobieństw między różnymi panteonami. Jedynymi aedrami istniejącymi we wszystkich wierzeniach jest smoczy bóg czasu, najczęściej nazywany Akatoshem, ora Brakujący Bóg, najczęściej nazywany Lorkhanem. [4]

Istnieją teorie, w które mówią, że istnieją dwie grupy aedr: te które zostały w Mundusie, i te które odeszły po jego utworzeniu. Niektórzy, pod przywództwem Auriela, walczyli przeciwko Lorkhanowi i jego zwolennikom, ostatecznie stając się dawnymi ehlnofey, a od nich z kolei wywodzą się Aldmerzy. Inni dołączyli do Lorkhana i stali się ludźmi. [4]

W przeciwieństwie do daedr, aedra są związane z Mundus i prawdopodobnie mogą zostać zabici, tak jak stało się z Lorkhanem po spotkaniu w Adamantytowej Wieży.[8] Jednak inne sprawozdanie sugeruje, że Lorkhan nie został zabity, ale zamiast tego skazany na wygnanie, a jego serce wyrwane. [9]

Kult aedr

Panteon bogów czczony przez różne rasy składa się prawie wyłącznie z aedr. (Jedynymi wyjątkami są Dunmerowie, którzy ogólnie odrzucają bogów zarówno ludzi, jak i elfów, i czczą daedra lub Trójcę, Argonian którzy czczą Histy i duża część orków wyznający kult Malacatha) Każda rasa wybrała deifikację innych grup aedra, często z własnymi przekonaniami o stworzeniu świata i ich samych. [1]

Religia ludzi

Od czasów Cesarstwa Alessian powstał kult Dziewięciu Bóstw który do dziś pozostaje najbardziej rozpowszechnioną religią praktykowaną, przez ludzi i merów. Panteon został stworzony przez Alessię po stworzeniu cesarstwa, jako środek do zjednoczenia sojuszników, którzy pomogli jej zdobyć Cyrodiil i zrzucić kajdany niewolnictwa. [10] W tym czasie istniało Osiem Bóstw, ale pod koniec Drugiej Ery cesarz Tiber Septim w podświadomości wielu mieszkańców stał się bogiem - Talosem, Dziewiątym Bogiem [11]. Oryginalny skład Ośmiu Bóstw składał się głównie z aedr.

Większość bogów w tym panteonie jest dzielona między bogami cesarskim i Nordyckimi, odkąd Alessia zdecydowała się przyjąć większość swoich nordyckich bogów sprzymierzonych po obaleniu Ayleidów. [10] Wielu z tych bogów jest czczonych przez Bretończyków i Bosmerów [1].

Religia merów

Religia Merów w przeciwieństwie do ludzkich wierzeń jest bardziej ukierunkowana na czczenie swoich przodków, o czym świadczy samo użycie terminu „aedra” do ich opisania. Ci przodkowie-bohaterowie Aldmerów to Trinimac, Syrabane, Phynaster i Auri-El, głowa panteonu [1].

Panteon Altmerów zawiera szereg aedr, które nie są już uważane za "część" Nirnu. Dotyczy to także Magnusa, którego wycofanie z Nirn stworzyło magię, oraz Jode i Jone, których śmierć stworzyła bliźniacze księżyce. [1] Altmerowie czczą także te aedra, którzy wycofali się ze stworzenia na czas, aby utrzymać swoją boskość, i którzy przeklnęli Lorkhana jako oszusta [4]. Najważniejszym z nich jest Trinimac, choć zarówno legenda Altmerów, jak i Chimerów stwierdza, że Trinimac został przekształcony w daedrotha - Malacatha [12].

Wierzenia Khajiitów są podobne do religii wysokich elfów, chociaż wiele z bogów mają inne imiona. Różne daedra, szczególnie Azura, odgrywają kluczową rolę w historii tworzenia Khajiitów i dlatego są czczone jako bogowie. [13] Khajiici czczą także księżyce ponad wszystkimi innymi bóstwami, w formach podobnych do starożytnego Aldmerów. [1]

Przypisy

Nawigacja

Szablon:Navbox Rasy