Lorkhan, znany również jako Zaginiony Bóg, Bęben Zagłady, Księżycowa Bestia[1], Stwórca-Oszust-Ten, Który Poddaje Próbom[2], Duch Nirn, Demon[3], Niestabilny Mutant[4], Oszust[5] – aedroth bezpośrednio odpowiedzialny za namówienie grupy et'ada do stworzenia Mundus[1], bóg stwórca, ojciec wszystkich istot śmiertelnych[3]. Występuje w folklorze większości cywilizowanych ras Tamriel, wyjąwszy argonian i redgardów[1].
Historia[]
Narodziny Lorkhana i jego świata[]
W czasie gdy Sithis podzielił Anui-Ela, na pomniejsze części, tworząc świat i pierwotne duchy Et'Ada[2], spostrzegł on iż nie są mu, ich stwórcy, podlegli i nie umierają, jak wszystkie rzeczy powinny. Zrodził więc on swego syna Lorkhana i posłał go wgłąb Aurbis, by zniszczył wszelkie stworzenie[4].
Lorkhan, będąc najpotężniejszym z wszelkich duchów[2], zaczął się deklarować, iż potrafił tworzyć nowe idee, budować nowe dominia, czym zaskarbił sobie ich uwagę[4]. Przedstawił więc swój pomysł stworzenia Mundus, w którym duchy mogły tworzyć, miast tylko przemieniać istniejące duchy. Projektantem miał być Magnus i przedstawił on wszystkie schematy i diagramy potrzebne do stworzenia tego świata[1]. Niektóre z duchów, uznały koncept oddania części swej mocy byle tylko posiadać zdolność tworzenia za absurd, więc zdecydowały się nie uczestniczyć w tym procesie. Te duchy, które posiadały pełnie swej mocy, miały być po akcie stworzenia Mundus zwane daedrami[2]. Jednak inna część duchów, w próżności przystała na ten plan[4].
Gdy akt stworzenia świata się rozpoczął, w ułamku sekundy duchy zaczęły zauważać iż razem z mocą, tracą coś jeszcze. Magnus w przerażeniu uciekł więc do Aetheriusa[2], za nim podążyło też i miliony, równie przerażonych duchów, od tej pory zwani magna ge[6], a dziury, które powstały na drodze ich ucieczki dały światłość wszechświatowi w formie słońca Magnusa[7] i pomniejszych otworów, gwiazd[8]. Te duchy, które nie uciekły spostrzegły co utraciły, w tym krótkim momencie stworzenia, stali się śmiertelni, podatni na działanie Sithisa[2]. Potężniejsze z nich były zdolne utrzymać swą formę, choć wciąż podatne na śmiertelny cios, stali się aedrami[9], wiecznymi opiekunami Mundus, piastującymi świat mniejszych duchów, których życia miały wkrótce być podatne na obieg czasu, pewnego dnia tracąc wszelką swą moc, zezwierzęcając się i przemieniając w materię nieożywioną odpowiednio, duchy te miały otrzymać imię ehlnofey i być przodkami wszystkiego co śmiertelne[2]. Mundus źródło niepokoju wszechświata[3] było Domem Sithisa[2].
Wojna bogów i egzekucja stwórcy[]
Lorkhan w tym czasie zebrał zbłąkane te z pierwszych zmienionych Wędrownych Ehlnofey[10] i stworzył z nich swój lud, który potem miał stać się pierwszymi Ludźmi[2]. Zebrani z ludzi wypartych przez czystszych Dawnych Ehlnofey, którzy zachowali swe duchowe tradycje[10] i pod przywództwem Auri-Ela[2], mieli wkrótce stać się pierwszymi merami[10]. Lorkhan zebrał niektóre z aedr, którym nie przeszkadzała śmiertelność i walczył z aedrami, dla których czyn Lorkhana był niczym innym jak zdradą[2]. Ci protoludzie, przezwali Lorkhana Shorem, swym wodzem, u jego boku stali Kynareth, zwana też Kyne, żona Shora i pierwsza którą przekonał do siebie, Stendarr, zwany też Stuhnem, tanem tarczownikiem Shora, Xen zwany też Tsunem, a także Jhunal i Dibella[1]. Walki trwały długo, Dawni Ehlnofey z Aldmeris oblężali Wędrownych Ehlnofey na Altmorze i choć zostali w końcu odparci, czempion Auri-Ela, Trinimac pokonał i pojmał Lorkhana[2]. I na Adamantowej Wieży, która była w tym celu zbudowana, wyprowadzili na nim swój sąd[11].
Zjazd, bo tak zwało się to zgromadzenie aedr[12], uznał Lorkhana winnym zdrady przeciwko pierwotnym duchom[11]. Karą była śmierć, egzekucji miał dokonać ten, który pokonał stwórce tego świata, Trinimac. Wyrwał on jego serce, lecz gdy próbował zakończyć jego żywot, serce zaśmiało mu się w twarz i rzekło „To Serce jest sercem świata, gdyż jedno zostało stworzone, by zaspokoić drugie”[2]. Nie mogąc zniszczyć serca, aedra zdecydowali uwięzić go na zawsze w świecie śmiertelnym, by po wieki po nim krążył jako duch[11]. Auri-El wziął jego serce, teraz odseparowane od ducha i nadział na grot strzały, śląc je w dal, gdzie nikt nie miał go odnaleźć[2]. Po tym wydarzeniu bogowie opuścili Mundus i udali się do Aetheriusa, ustalając prawa rządzące i utrzymujące ten powoli rozpadający się świat[11]. Był to też pierwszy, choć nie ostatni, dzień gdy na Nirnie zaczął padać deszcz, łzy opłakującej swego zmarłego męża Kynareth[1].
Pośmiertny wpływ[]
Choć z czasem jego duch pojawiał się w krytycznych dla ludzkości momentach[13], Lorkhan wywarł aktem swojej śmierci większe efekty w swym świecie. Jego martwe ciało osunięte na orbitę wokół Nirnu, stało się księżycami[14], które zamieszkały duchy Jode i Jone zwanymi bóstwami księżycy, odpowiednio Massera i Secundy, apoteoza tych duchów przywróciła dawną światłość ciału aedrotha, rozświetlając spowite nieprzenikliwym mrokiem noce, dzięki czemu rasy świata nie musiały się już tak obawiać nocy i ciemności[15].
Jego serce, wystrzelone z łuku Auri-Ela, upadło i wytworzyło w miejscu upadku wulkan[11], Czerwoną Górę, z której wyrosła wyspa Vvardenfell w dzisiejszym Morrowind. Serce to, odnalezione pierwotnie przez dwemerów, dało im moc stworzenia swego mechanicznego boga, Numidium, po którego użyciu rozmyli się w proch i zniknęli z kart historii. Serce dało też moc trzem żywym bogom Morrowind, Almalexii, Sotha Silowi i Vivekowi[16], a także demonicznemu bóstwu Dagoth Urowi[17].
Ważnym artefaktem, niebezpośrednio będącym jego dziełem jest Chim-el Adabal, zwany też potocznie Amuletem Królow, którym to Auri-El zawiązał pakt z Alessią dzieląc się z nią swą krwią i nadając jej i jej potomkom moc użycia tego klejnotu do rozpalania Smoczych Ogni, które chroniły Mundus przed wkroczeniem do nich wrogo nastawionych daedrycznych duchów[18]. Amulet też służył za repozytorium umysłów wszystkich cesarzy, którzy go nosili, dając im niejako wiedzę i wspomnienia swych przodków[19]. Powstał on, jak i inne podobne klejnoty, z kropli krwi Lorkhana wydobywającej się z jego serca, gdy te przelatywało wystrzelone przez Lorkhana. ayleidowie, zbudowali na miejscach upadku kropli swe studnie gwiezdne, których magia wyciągana z gwiazd uformowała z nich kryształy, z jednego z nich powstał właśnie Chim-el Adabal[20].
Pośród najbardziej negatywnych efektów zniknięcia Lorkhana, był fakt iż pozostawił po sobie puste miejsce w mitycznej mechanice świata, jakie dotychczas zapełniał, podobną Sithisowi dziurę, która pożera wszystko w jej zasięgu, Sheogoratha, boga szaleństwa[1].
Kult[]
Merowie[]
Altmerowie i bosmerowie[]
Podstawowe mniemanie o Lorkhanie u elfów, które wciąż trzymają w sercu zarówno altmerowie jak i bosmerowie, jest jako o najbardziej bluźnierczej z najwyższych potęg, gdyż na zawsze zerwał ich więź z duchowym światem, skazując ich na śmiertelność[1]. Istota nieuczciwa, oszust[2], zwany wprost Demonem, który ich uwięził w tym świecie[3]. Nawet członkowie Zakonu Psijic, znani ze swych dyplomatycznych zdolności, z trudem unikali wszelkich niepochlebnych epitetów na jego temat wobec, przedstawiając metafizykę Mundus wielbiącym go ludziom[2].
Khajiitowie[]
Podobnie jak i ich elficcy przodkowie, khajiitowie traktują Lorkhana, zwanego Lorkhajem, jako zdrajcę bogów, tego który umniejszył i zabił wielu z nieśmiertelnych. Jedyną różnicą jest wzmianka o tym iż Nirni, uosobienie Nirnu, wybaczyła Lorkhajowi, jako że dzięki niemu mogła mieć w końcu mnóstwo dzieci, o których marzyła. Trudno określić nacechowanie jakie nadaje ta informacja w kulturze khajiitów, jako że Nirni, choć bogini-matka wszelkich istot, jest jedyną boginią, która aktywnie i naumyślnie działała na szkodę khajiitom[21]. Lorkhaj był miejscowo czczony w Anequinie, sprzed czasów dynastii ri'Datta[1].
W jednej z legend khajiitowie opowiadają jak to Lorkhaj zmienił khajiity w Senche-koty i odebrał zmysły, czyniąc z nich dzikie rhojiity, jednak jeden z nich Dro'Zira, pomógł Wulfhartowi na Czerwonej Górze, będąc jego wierzchowcem i w zamian za to otrzymał od Lorkhaja swój umysł z powrotem[22].
Dunmerowie[]
W odróżnieniu od innych elfów dunmerowie uznają Lorkhana za ideę ścieżki Psijiców[1], mimo że sami Psijicowie nie wiążą go ze sobą[2]. Dunmerowie twierdzą, że Lorkhan dał im przykład jak przewyższyć bogów, którzy ich stworzyli[1]. Jest traktowany jak świętość, na którego próżnego przyzywania imienia przez altmerów nie dozwolił Boethiah[23] i zdradził chimerom prawdę o próbie Lorkhana, pożerając Trinimaca[24], przeciwnika Lorkhana z czasów wojny[2]. Choć miejscami u dunmerów jest znany jako Lhkan, jedna z klęsk w ośmiu światach[25]
Ludzie[]
Nordowie[]
Dla nordów Lorkhan jest znany jako wężowy bóg Shor, wódz, który przewodził im w wielkiej wojnie przeciwko elfom[2]. W ostatnim dniu wojny, po walce z Alduinem, został on pokonany przez elfickich olbrzymów i zabity[13]. Jego ciało zostało zabrane przez ludzi, którzy poprzysięgli sobie zemstę na elfim rodzaju[2]. Shor od tej pory zamieszkuje Sovngard, gdzie przyjmuje poległych w boju, walecznych nordów[26]. Kilka razy wrócił w duchowej postaci na powierzchnię Nirnu, raz by pokonać, przyzwaną przez Orkeya, duchową formę Alduina, który pożarł Nordom ich długie życia. Oraz ponownie kiedy prowadził nordów i orków na Czerwoną Górę, by odebrać mrocznym diabłom swe serce[13].
Cesarscy[]
W tradycji cesarskich Lorkhan zwany Shezarrem, jest ponownie wojowniczym bogiem ludzkości, który prowadzi ich na wieczną wojnę przeciwko elfom[1]. Któremu poświęcona jest dziękczynna za stworzenie świata „Pieśń Shezarrra”[2]. Wcielony do panteonu przez Alessię, jako pierwszy z ludzkich bogów, pośród elfickich, czczonych przez ludzi z Cyrodu, po latach niewoli u ayleidów[27]. Mimo usunięcia wszystkich bogów za czasów Doktryn Alezjańskich i pozostawieniu jedynego boga Akatosha/Alessię[1], Shezarr był wciąż wspominany jako ważna postać kultowa[28][29]. Mimo fanatycznego oddania Shezarrowi[2] panującego przynajmniej do roku 3E 290[30], już w 3E 427[31], Shezarr, przez wzgląd na tolerancję rasową został odsunięty z panteonu[1].
Bretoni[]
W odróżnieniu od większości ludzi bretoni nie traktują Lorkhana, zwanego u nich Sheorem, jako swego naczelnego bóstwa, co więcej jest on u nich bogiem wszelkich nieszczęść i nieudanych plonów, zwany też Złym Człowiekiem. Jest to najprawdopodobniej zdemonizowana forma norskiego Shora, zakrapiana negatywnymi sentymentami o Lorkhanie u elfickich przodków i panów z klanu Direnni, którzy onegdaj władali nad nimi w Wysokiej Skale[1]. By go obłaskawić są mu składane na Festiwal Żniw ofiary z owoców roli i hodowli, a także z ludzi, byle tylko nasycić jego głód i by nie spadła na ludzi jego zła wola[32].
Nawigacja[]
Przypisy[]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Różne wyznania Cesarstwa – Brat Mikhael Karkuxor
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 Monomit
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Duch Nirn
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Sithis
- ↑ Tower of Adamant – Hrerm House-builder, Bard's College, Solitude
- ↑ Testimonials on Baar Dau – Minerva Calo, Associate Chronicler
- ↑ 36 Lekcji Viveka, Kazanie 33 – Vivek
- ↑ Exegesis of Merid-Nunda – Phrastus of Elinhir
- ↑ Aedry i daedry
- ↑ 10,0 10,1 10,2 Anuada dla dzieci
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 Cykl Linia Czasu, Tom 1: Przed czasami ludzkości
- ↑ Pocket Guide to the Empire, Third Edition: Eras – Imperial Geographical Society, 3E 432
- ↑ 13,0 13,1 13,2 Pięć pieśni Króla Wulfhartha
- ↑ Księżycowy Lorkhan – Fal Droon
- ↑ Mara's Tear – Zhen
- ↑ Nerevar na Czerwonej Górze – Świątynia Trójcy
- ↑ Plan pokonania Dagoth Ura – Vivek
- ↑ Amulet Królów – Wenengrus Monhona
- ↑ Gdzie byłeś podczas Wyłomu Smoka? – Autor zbiorowy
- ↑ Chim-el Adabal: A Ballad
- ↑ Słowa Ahnissi, Matki Klanu do jej Ulubionej Córki
- ↑ Opowieść o Dro'Zirze – Sonia Vette
- ↑ Przemieniony lud
- ↑ Antycypacje
- ↑ 36 Lekcji Viveka, Kazanie 3
- ↑ Sovngard: Rewizja nadzwyczajna – Bereditte Jastal
- ↑ Shezarr i Dziewięć Bóstw – Faustillus Junius, Podkustosz Starożytnej Teologii i Paleonumerologii Biblioteki Cesarskiej
- ↑ Vindication for the Dragon Break – Fervidius Tharn, Arch-Prelate of the Maruhkati Selective
- ↑ The Exclusionary Mandates
- ↑ Rok śmierci Uriela V Septima podana w „Krótkiej Historii Cesarstwa, tom II”
- ↑ Pierwsza instancja książki „Różne wyznania Cesarstwa” została ukazana w grze The Elder Scrolls III: Morrowind, której akcja rozgrywa się w roku 3E 427.
- ↑ Zadanie „Season of Harvest” z gry The Elder Scrolls Online